Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
R1M2gWbILaE2A11
okładka Źródło: unsplash, licencja: CC 0.
unsplash, licencja: CC 0
Ćwiczenie 1
RbJq9TG85tJwf
zadanie interaktywne
Jacek Malczewski, Anioł i pastuszek, 1903, olej na desce
licencja: CC 0
Ćwiczenie 2

Jak myślisz, kim jest anioł? Czym się zajmuje? Z czym to słowo się kojarzy? Zastanów się i zapisz swoje odpowiedzi tutaj lub w zeszycie.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 3
R3n5qCLgiawRY1
zadanie interaktywne
Ćwiczenie 4

Przeczytaj utwór Teofila Lenartowicza. Zwróć uwagę na to, co deklaruje osoba mówiąca w wierszu.

Za aniołemTeofil Lenartowicz
Teofil Lenartowicz Za aniołem

Aniele! pójdę za tobą,
Matkę i ojca zostawię,
I brata, z którym się bawię,
Nic a nic nie wezmę z sobą.
Zostawię ogródek, drzewa
I naszą cichą izdebkęj0000008QPB6v21_000tp001izdebkę,
Moją plecioną kolebkęj0000008QPB6v21_000tp002kolebkę,
Przy której matka mi śpiewa,
Siostrę w pieluszkach malutką,
Co jeszcze mówić nie może,
Kij z dziadkiem z kościaną bródką,
Na którym jeżdżę po dworze;
Zostawię nawet sukienkę,
l tak w koszulce, jak stoję,
Mój srebrny – podam ci rękę
pójdziemj0000008QPB6v21_000tp003pójdziem sobie we dwoje.

Jak nas gdzie zbójcy zaskoczą
Lub ciemna gradowa chmura,
Twoje mnie skrzydła otoczą
I ja się skryję pod pióra.
Jeśli mi nóżki zemdleją
Albo zmęczony zadrzemięj0000008QPB6v21_000tp004zadrzemię,
Ty mnie nieść będziesz koleją
I znowu spuszczać na ziemię.
Jak będzie świtaniaj0000008QPB6v21_000tp005świtania blisko,
Zanucimj0000008QPB6v21_000tp006Zanucim pieśni w niebiosyj0000008QPB6v21_000tp007niebiosy,
Pod wieczór pójdziem na rżyskoj0000008QPB6v21_000tp008rżysko
Po złote pszeniczne kłosy.
A jak noc ziemię okryje
I gwiazdki zaświecą jasne,
Ja cię obejmę za szyję,
Główkę pochylę i zasnę.

j0000008QPB6v21_00000_BIB_001Teofil Lenartowicz, Za aniołem, [w:] tegoż, Poezje, Warszawa 1968, s. 193.
j0000008QPB6v21_000tp001
j0000008QPB6v21_000tp002
j0000008QPB6v21_000tp003
j0000008QPB6v21_000tp004
j0000008QPB6v21_000tp005
j0000008QPB6v21_000tp006
j0000008QPB6v21_000tp007
j0000008QPB6v21_000tp008
RlrWgokBNNwVz1
domena publiczna
Teofil Lenartowicz

Teofil Lenartowicz

polski rzeźbiarz i poeta. Działał w konspiracji przeciwko zaborcom. Zagrożony aresztowaniem, musiał w 1848 roku uciekać z kraju. Osiadł we Florencji. Pisał wiersze i poematy patriotyczne, historyczne, a także nawiązujące do folkloru Mazowsza. Jego najbardziej znane utwory to „Złoty kubek” i kolęda „Mizerna, cicha”.

RRTqon9YEuBBD11
licencja: CC 0
Ćwiczenie 5

Kim jest postać mówiąca w utworze? Uzasadnij swoje zdanie, wskazując odpowiednie wyrazy. Możesz je zaznaczyć kolorem.

Ćwiczenie 6

Do kogo zwraca się podmiot mówiący? Opisz adresata utworu.

Ćwiczenie 7

Zajrzyj do tekstu wiersza i uzupełnij puste pola.

RjXgMrK91Hdjs1
zadanie interaktywne
Ćwiczenie 8

Opowiedz, jak będzie wyglądała wędrówka chłopca i anioła.

Ćwiczenie 9

Jakie niebezpieczeństwa i trudności mogą spotkać chłopca w czasie podróży? Jak anioł może go ochronić?

Ćwiczenie 10

Wyjaśnij, dlaczego chłopiec jest gotowy pójść za aniołem i wszystko, wszystkich zostawić. Dlaczego nic mu nie będzie potrzebne?

Ćwiczenie 11

Jak anioł mógłby odpowiedzieć na wyznanie chłopca? Zapisz w zeszycie wymyśloną przez siebie wypowiedź.

Ćwiczenie 12

Przyjrzyjcie się jeszcze raz obrazowi, który ułożyliście z puzzli. Porozmawiajcie, odpowiadając na pytania.

  • Jak artysta malarz – Jacek Malczewski – wyobraził sobie spotkanie pastuszka z aniołem?

  • Jak wygląda anioł? W co jest ubrany? Jak patrzy na chłopca?

  • Jak wygląda chłopiec? Czym się zajmuje? Co o tym świadczy?

  • Jaki związek może mieć ten obraz z wierszem Lenartowicza?

Ćwiczenie 13

Wyobraź sobie i opowiedz, jak doszło do spotkania anioła z pastuszkiem. Co anioł mówi chłopcu? Co stanie się później? Napisz krótką notatkę z odpowiedziami na pytania.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 14

Porozmawiajcie o tym, jakie uczucia wywołuje w was obraz Malczewskiego. Czy podoba się wam?

RGjibB24RVm7E11
licencja: CC 0
Ćwiczenie 15

Przyjrzyj się obrazowi Hugona Simberga. Jak sądzisz, czy w przedstawionej sytuacji anioł również ochrania chłopców? Czy jako ranny sam wymaga pomocy i utracił całą moc? A może daje ludziom szansę, by mogli wykazać się swoją mocą? Porozmawiaj o tym z kolegą lub koleżanką.

R3XBNY9i3uCHc1
Ranny anioł
Hugo Simberg, Ranny anioł, 1903, olej na płótnie, licencja: CC 0
Ćwiczenie 16

Przyjrzyjcie się fotografii, która otwiera lekcję. Odpowiedzcie na pytania i porozmawiajcie.

  • Jak wyobrażacie sobie anielskie skrzydła? Czy to pióro może należeć do anioła?

  • Czy człowiek może być aniołem? Czy można tak o nim powiedzieć, kiedy np. pomaga innym ludziom?

  • Czy to pióro, trochę białe, trochę czarne, mogłoby należeć właśnie do takiego człowieka‑anioła?