Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
R1JdpLuXuCGWr1

Dostępne tylko dla dzieci

zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Czasami uważacie, że dorośli was nie rozumieją. Dlaczego? Przecież mówicie tym samym językiem! A może jest coś, co różni Wasz sposób widzenia i odczuwania świata od tego, co myślą i co w nim widzą dorośli?

Ćwiczenie 1

Obejrzyj rysunki. Przygotuj trzy małe kartki i je ponumeruj. Na każdej z nich zapisz, co widzisz na ilustracji pierwszej, drugiej i trzeciej. Odłóż kartki na bok.

Ćwiczenie 2

Przeczytaj uważnie tekst „Wąż boa, który trawił słonia”. Zwróć uwagę na to, co narrator mówi o sytuacjach przedstawionych na ilustracjach.

Wąż boa, który trawił słoniaAntoine de Saint‑Exupéry
Antoine de Saint‑Exupéry Wąż boa, który trawił słonia

Gdy miałem sześć lat, zobaczyłem pewnego razu wspaniały obrazek w książce opisującej wyspę dziewiczą. Książka nazywała się „Historie prawdziwe”. Obrazek przedstawiał węża boa połykającego drapieżne zwierzę. Oto kopia rysunku:

RakYaeFQiwE6m
Ilustracja 1
Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę, 2014,

W książce było napisane: „Węże boa połykają w całości schwytane zwierzęta. Następnie nie mogą się ruszać i śpią przez sześć miesięcy, dopóki zdobycz nie zostanie strawiona”.
Po obejrzeniu obrazka wiele myślałem o życiu dżungli. Pod wpływem tych myśli udało mi się za pomocą kredki stworzyć mój pierwszy rysunek. Rysunek nr 1. Wyglądał on tak:

RuA7CcuaLxcje
Ilustracja 2
Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę, 2014,

Pokazałem moje dzieło dorosłym i spytałem, czy ich nie przeraża.
– Dlaczego kapelusz miałby przerażać? – odpowiedzieli dorośli.
Mój obrazek nie przedstawiał kapelusza. To był wąż boa, który trawił słonia. Narysowałem następnie przekrój węża, aby dorośli mogli zrozumieć. Im zawsze trzeba tłumaczyć. Mój rysunek numer 2 wyglądał następująco:

RStdYdgvP5vWs
Ilustracja 3
Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę, 2014,

Dorośli poradzili mi, abym porzucił rysowanie węży zamkniętych i otwartych i abym się raczej zajął geografią, historią, arytmetyką i gramatyką. W ten sposób, mając lat sześć, porzuciłem wspaniałą karierę malarską. Zraziłem się niepowodzeniem rysunku numer 1 i numer 2. Dorośli nigdy nie potrafią sami zrozumieć. A dzieci bardzo męczy konieczność stałego objaśniania. Musiałem wybrać inny zawód: zostałem pilotem. Latałem po całym świecie i muszę przyznać, że znajomość geografii bardzo mi się przydała. Potrafiłem jednym rzutem oka odróżnić Chiny od Arizony. Ta wiedza oddaje duże usługi, szczególnie wówczas, gdy błądzi się nocą.
Zawód pilota dał mi okazję do licznych spotkań z wieloma poważnymi ludźmi. Wiele czasu spędziłem z dorosłymi. Obserwowałem ich z bliska. Lecz to nie zmieniło mej opinii o nich. Gdy spotykałem dorosłą osobę, która wydawała mi się trochę mądrzejsza, robiłem na niej doświadczenie z moim rysunkiem numer 1, który stale nosiłem przy sobie. Chciałem wiedzieć, czy mam do czynienia z osobą rzeczywiście pojętną. Lecz za każdym razem odpowiadano mi: – To jest kapelusz. – Wobec tego nie rozmawiałem ani o wężach boa, ani o lasach dziewiczychtKkTHjrKB1_000tp001lasach dziewiczych, ani o gwiazdach. Starałem się być na poziomie rozmówcy. Rozmawiałem o brydżu, golfie, polityce i krawatach. A dorosły był zadowolony, że poznał tak rozsądnego człowieka.

tKkTHjrKB1_00000_BIB_001Antoine de Saint-Exupéry, Wąż boa, który trawił słonia, [w:] tegoż, Mały Książę, tłum. Jan Szwykowski, Warszawa 2014, s. 7–9.
Ćwiczenie 3

Odpowiedz na pytania:

  • Co dostrzegasz na każdym z rysunków?

  • Czy twoje odpowiedzi różnią się od odpowiedzi udzielanych przez dorosłych w tekście pt. „Wąż boa, który trawił słonia”?

  • Jak myślisz, co to oznacza?

  • Czy narrator tego opowiadania nazwałby cię osobą pojętną?

Ćwiczenie 4

Przeczytajcie pytania i wspólnie poszukajcie na nie odpowiedzi:

  • Dlaczego kapelusz miałby przerażać?

  • Co spowodowało, że narrator porzucił w dzieciństwie karierę malarza?

  • Kim został w dorosłym życiu i na czym polegała jego praca?

  • Jakiemu testowi poddaje pilot dorosłych ludzi? Dlaczego to robi?

Ćwiczenie 5

Dowolnym kolorem zaznacz fragment tekstu, który mówi, co było napisane o wężach boa w książce pt. „Historie prawdziwe”. Ułóż pytania do zaznaczonego fragmentu tekstu. Zapisz je tutaj lub w zeszycie.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 6

Wyszukaj odpowiedzi na swoje pytania w encyklopedii lub w internecie. Przygotuj notatkę informacyjną o wężach boa tutaj lub w zeszycie i porównaj ją z informacją w tekście.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 7

Zastanówcie się, co odróżnia dorosłych od dzieci w postrzeganiu świata i odpowiedzcie na pytania:

  • O czym zwykle rozmawiają dorośli? A o czym dzieci?

  • Czy dzieci widzą więcej? Inaczej?

  • Kiedy stajemy się dorośli?

  • Czy chcecie się stać dorośli?

A co myślą na ten temat inne grupy? Porozmawiajcie o tym.

Ćwiczenie 8

Obejrzyj film i wysłuchaj wiersza Józefa Ratajczaka pt. „Pożegnanie baśni”. Zwróć uwagę na to, kiedy człowiek staje się, zdaniem postaci mówiącej w wierszu, dorosłym.

RTAti39XIAbnB
Wiersz Pożegnanie baśni czyta Elżbieta Golińska Wiersz Pożegnanie baśni czyta Elżbieta Golińska Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., tylko do użytku edukacyjnego na epodreczniki.pl.
Pożegnanie baśniJózef Ratajczak
Józef Ratajczak Pożegnanie baśni

Jeśli już zaczniesz
wszystko widzieć wyraźnie,
blask od cienia
odróżnisz,
odejdą baśnie,
by nigdy nie wrócić.
Zwierzęta mówić przestaną,
czary odlecą z przedmiotów,
wieloryb się zmieni w butelkę tranu,
a słońce w kroplę potu.

tKkTHjrKB1_00000_BIB_002Józef Ratajczak, Pożegnanie baśni, [w:] tegoż, Pożegnanie baśni, Poznań 1972.
Ćwiczenie 9

Jak rozumiesz cztery ostatnie wersy wiersza? W jakich zabawach są możliwe takie sytuacje?

Ćwiczenie 10

Wyobraźcie sobie, że jesteście pilotami i latacie po całym świecie. Nagle lądujecie na nieznanej wyspie, nie znacie języka mieszkańców wyspy, nie wiecie, gdzie jesteście. Wymyślcie sposoby porozumienia się. Wykorzystajcie język ciała i znaków graficznych.

Sprawdźcie swoje możliwości komunikacyjne. Spróbujcie porozumieć się z pozostałymi uczniami.

tKkTHjrKB1_000tp001