Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony
ReFkBoMxBGXbH1
Ilustracja pochodzi z tytułowej strony dzieł zebranych Moliera wydanych w 1682 roku. Źródło: Ilustracja pochodzi z tytułowej strony dzieł zebranych Moliera wydanych w 1682 roku. Określ, którą scenę ze Świętoszka ona przedstawia., [online], dostępny w internecie: http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tartuffe#mediaviewer/File:Moliere_tartuffe.jpg Podpis [dostęp 29.10.2015 r.].
Ilustracja pochodzi z tytułowej strony dzieł zebranych Moliera wydanych w 1682 roku.
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0, [online], dostępny w internecie: http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tartuffe#mediaviewer/File:Moliere_tartuffe.jpg [dostęp 29.10.2015 r.].

Niektóre postacie literackie stały się tak słynne i okazały się do tego stopnia charakterystyczne, że ich nazwiska spowszedniały. Przestały być wyłącznie nazwami własnymi, a stały się rzeczownikami pospolitymi. Należy do nich Robinson Crusoe (tytułowa postać z powieści Daniela Defoe) – od jego imienia powstało słowo „robinsonada”. Jest wśród nich również Don Kichot (stworzony przez Miguela Cervantesaj0000007VCB3v28_000tp001Miguela Cervantesa) – dziś używamy wyrazu „donkiszoteria”. Podobnie stało się z Tartuffe’emj0000007VCB3v28_000tp002Tartuffe’em

Już wiesz

1) Przeczytaj poniższy tekst.

2) Już w pierwszym zdaniu przytoczonego fragmentu opisano Tartuffe’a ciągiem określeń. Wybierz jedno z nich i przygotuj się do udowodnienia, że zostało ono użyte zasadnie.

Życie pana MolieraMichaił Bułhakow
Michaił Bułhakow Życie pana Moliera

W sztuce tej został przedstawiony skończony drań, kłamca, niegodziwiec, donosiciel i szpicel, obłudnik, rozpustnik i uwodziciel cudzych żon. […] Wszystko, co mówił, roiło się od słodkich i pełnych nabożnej pokory słówek i co więcej, jego ohydnym poczynaniom nieodmiennie towarzyszyły na każdym kroku cytaty z Pisma Świętego.

j0000007VCB3v28_00000_BIB_001Michaił Bułhakow, Życie pana Moliera, tłum. Witold Dąbrowski, Irena Lewandowska, Warszawa 1987.
j0000007VCB3v28_000tp001
j0000007VCB3v28_000tp002
j0000007VCB3v28_0000000P
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Czy Orgon rozśmieszał swoją rodzinę?

Nazwisko głównego bohatera Świętoszka wciąż jest traktowane jako nazwa własna (to oczywiste). Można go jednak używać także w szerszym znaczeniu (zapisując małą literą: tartuffe). Wówczas słowo to oznacza każdego świętoszka.

RlJZUCrDEKMi8
Strona tytułowa książki Tartuffe oszustem, Molier, 1664, Shaynez
William C. Minor, 1664, druk, licencja: CC 0
j0000007VCB3v28_0000000Z
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Świętoszek i inni bohaterowie utworu

Wykonaj polecenia i odpowiedz na pytania.

Ćwiczenie 1.1

Podaj trzy synonimy słowa „świętoszek”. Możesz skorzystać ze słownika języka polskiego lub z innych źródeł.

Ćwiczenie 1.2
R1SLVa1MxzYak1
zadanie interaktywne
Ćwiczenie 1.3

Która z postaci budzi twoją sympatię, a która sprzeciw i oburzenie? Odpowiedź uzasadnij.

Ćwiczenie 1.4
R1a239UzXkmmI1
zadanie interaktywne
Ćwiczenie 1.5

Relacje w rodzinie Orgona zmieniły się, gdy pan domu poznał Tartuffe’a. Opowiedz, w jakich okolicznościach się poznali.

Ćwiczenie 1.6

Odszukaj cytaty, w których jest mowa o tym, jaki był Orgon przed poznaniem Tartuffe’a.

Ćwiczenie 2
RWimvt3tU4AUl1
zadanie interaktywne

Wyszukaj w dowolnym źródle i obejrzyj fotos z polskiego przedstawienia Świętoszka.

Ćwiczenie 3

Przyjrzyj się fotosowi z przedstawienia komedii Moliera. Rozpoznaj bohaterów dzieła francuskiego twórcy. Wypisz ich imiona lub nazwiska oraz opisz, co przedstawia ta scena.

1
Wskazówka

Tartuffe sprawił, że Orgon przestał racjonalnie myśleć. Spowodowało to zmianę postępowania wobec własnej rodziny. Zobrazuje to nam fragment dzieła.

j0000007VCB3v28_00000020
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Ojciec i dzieci

Świętoszek
Świętoszek

akt II, scena 1 i 2
ORGON
Marianno!
MARIANNA
Czego żądasz, ojcze?
ORGON
[…]
Ceniłem w tobie zawsze posłuszeństwa cnotę
I zawszem w tobie widział swą córkę kochaną.
MARIANNA
Wdzięczność ci za to, ojcze, winnam niekłamaną.
ORGON
I słusznie, słusznie; toteż mając to w pamięci,
Możesz dzisiaj odpłacić me ojcowskie chęci.
MARIANNA
Uległość – oto dziecka największa ozdoba.
ORGON
Ślicznie. Powiedz, jak ci się pan Tartuffe podoba?
MARIANNA
Co, mnie?
ORGON
Tak. Powiedz, ale po dobrej rozwadzej0000007VCB3v28_000tp003po dobrej rozwadze!
MARIANNA
Powiem, co każesz, ojcze – szanuję twą władzę.
ORGON
Oto roztropne słowa. Zatem, powiedz sobie,
Że mnóstwo zalet widzisz w tej godnej osobie
I że zaszczyt spostrzegasz w tym wielki i szczęście,
By z mej ojcowskiej woli z nim wstąpić w zamęście.
Cóż?
Marianna cofa się zdumiona
MARIANNA
Ja?
ORGON
No?
MARIANNA
Co?
ORGON
Hę? Gadaj!
MARIANNA
Chyba słuch mnie myli?
ORGON
Jak to?
MARIANNA
Tyś mnie zapytał, mój ojcze, w tej chwili,
Że w czym zaszczyt największy mam widzieć i szczęście
I z kim z ojcowskiej woli mam wstąpić w zamęście?
ORGON
Z Tartuffem.
MARIANNA
Nie, mój ojcze, mam sumienie czyste,
Czemuż więc kłamstwo we mnie wmawiać oczywiste?
ORGON
Ale ja chcę, by prawdą stało się niebawem,
A, jak wiesz, wola ojca jest dla córki prawem.

j0000007VCB3v28_00000_BIB_002[w:] Molier, Świętoszek, red. Anna Popławska, tłum. Tadeusz Żeleński (Boy), Kraków 2008, s. 26–28.

Po przeczytaniu powyższego fragmentu Świętoszka wykonaj następujące polecenia i odpowiedz na pytania:

Ćwiczenie 4.1

Zwróć uwagę na sposób wypowiedzi Orgona i Marianny i powiedz, jak to świadczy o ich wzajemnych relacjach.

Ćwiczenie 4.2

Ćwiczenie 4.3
RwfVURLDc9C8m1
zadanie interaktywne
Ćwiczenie 4.4

Czy Marianna, wyrażając swoją wdzięczność wobec ojca, jest szczera? A może wynika to ze strachu? Odpowiedź uzasadnij.

Ćwiczenie 4.5

Powiedz, czym kierował się Orgon, podejmując decyzję o zamążpójściu córki.

Ćwiczenie 4.6

Czy zgadzasz się ze zdaniem Marianny: „Uległość – oto dziecka największa ozdoba”? Odpowiedź uzasadnij.

Rodzina w literaturze stanisławowskiej. Motywy – konwencje – poglądy
Rodzina w literaturze stanisławowskiej. Motywy --- konwencje --- poglądy

Orgon działa na zasadzie: „Ma być tak, bo… ma być tak!”. Nie liczy się z opinią innych, chce, żeby wszystko działo się tak, jak on sobie zażyczy – można go nazwać domowym tyranem. O tym, że nie był odosobniony w swoim postępowaniu, świadczy następujący cytat: „Niezależnie od płci niektórzy domowi despoci bardziej lub mniej głęboko uzasadniają przed dziećmi czy pozostałymi członkami rodziny swoje decyzje, ale zwykle najważniejszy jest argument wolicjonalnyj0000007VCB3v28_000tp004wolicjonalny: »taka jest wola ojca twojego« […], czasem z dodaniem czegoś o mądrości właściwej wiekowi, którą nie mogą dysponować młodzi: »Ja wiem, z czym ci lepiej, a z czym gorzej« […] lub: »Ja twoim ojcem; lepiej wiem, co dla ciebie dobrego«”.

j0000007VCB3v28_00000_BIB_003[w:] Paweł Kaczyński, Rodzina w literaturze stanisławowskiej. Motywy – konwencje – poglądy, Wrocław 2009.

Wykonaj następujące polecenia:

Ćwiczenie 5.1

Podaj synonim i antonim słowa „tyran”.

Ćwiczenie 5.2

Od wyrazu „tyran” utwórz przymiotnik, a od wyrazu „okrutny” – rzeczownik.

Ćwiczenie 5.3

Określ, którą scenę ze Świętoszka przedstawia poniższa ilustracja.

ReFkBoMxBGXbH
Ilustracja pochodzi z tytułowej strony dzieł zebranych Moliera wydanych w 1682 roku.
Źródło: licencja: CC BY-SA 3.0, [online], dostępny w internecie: http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tartuffe#mediaviewer/File:Moliere_tartuffe.jpg [dostęp 29.10.2015 r.].
1
Wskazówka

Gdyby przywołany cytat z komedii był jedynym, który świadczy o despotyzmie Orgona, moglibyśmy uznać, że po prostu miał zły dzień. Sprawdźmy więc, co mówią o nim ci, którzy go dobrze znają.

j0000007VCB3v28_000tp003
j0000007VCB3v28_000tp004
j0000007VCB3v28_0000003E
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Teksty kultury

Świętoszek
Świętoszek

Akt II, scena 3
DORYNA
Cóż to, czy nagle język coś odjęło pannie?
Ja mam za nią nadstawiać karku nieustannie?
A panna znosi ojca szalone konceptaj0000007VCB3v28_000tp005koncepta
I najlżejszego słówka nawet nie wyszepta?
MARIANNA
Cóż wyrzec przeciw ojca woli tak surowej?
[…]
Cóż, gdy na widok ojca taki strach mnie zbiera,
Że wprost na ustach słówko mi każde zamiera.

j0000007VCB3v28_00000_BIB_002[w:] Molier, Świętoszek, red. Anna Popławska, tłum. Tadeusz Żeleński (Boy), Kraków 2008, s. 26–28.

Po przeczytaniu powyższego fragmentu Świętoszka wykonaj polecenia i odpowiedz na pytania.

Ćwiczenie 6.1

Na podstawie wypowiedzi Marianny zinterpretuj, jakie są relacje domowników z Orgonem.

Ćwiczenie 6.2
R1PBmeXoli2PA1
zadanie interaktywne
Ćwiczenie 6.3

Wyjaśnij, co Doryna ma na myśli, mówiąc, że „nadstawia karku”?

Ćwiczenie 6.4

Poszukaj w całym utworze fragmentów, w których członkowie rodziny Orgona (poza panią Pernelle) jawnie przeciwstawiają się panu domu.

Świętoszek
Świętoszek

Akt III, scena 6 i 7
DAMIS
Jak to?
ORGON
Cicho, żmijo!
[…]
Żona, dzieci i służba — wszyscy przeciw niemu:
[…]
Lecz im więcej będziecie trwać w swoim uporze,
Tym więcej, by go złamać, ja starań dołożę
I aby was zawstydzić, krótkim przedsięwzięciem
Dzisiaj ten godny człowiek zostanie mym zięciem.
DAMIS
Siostra ma oddać rękę temu jegomości?
ORGON
Tak, łotrze, dziś wieczorem, a zaś wy ze złości
Możecie pęknąć wszyscy! Ja wam wnet pokażę,
Żem tu panem i słuchać macie, gdy ja każę.
Dalej, szelmo, odwołaj, padnij na kolana
I za wszystkie oszczerstwa przeproś mi tu pana!
[…]
do syna
Precz! Niechaj w domu twego widoku nie znoszę!
Ruszaj i niech mi noga twoja nie postanie.
[…]
Prędzej! Ruszaj stąd, mospanie!
Wydziedziczam cię, łotrze, za twe bezeceństwo,
A na przydatek daję ojcowskie przekleństwo!
[…]
ORGON
biegnąc cały we łzach ku drzwiom, którymi wypędził syna
Łotrze! Żałuję teraz, żem cię puścił cało,
Bo ubić cię na miejscu jedynie przystało!

j0000007VCB3v28_00000_BIB_002[w:] Molier, Świętoszek, red. Anna Popławska, tłum. Tadeusz Żeleński (Boy), Kraków 2008, s. 26–28.

Po przeczytaniu powyższego fragmentu Świętoszka wykonaj polecenia i odpowiedz na pytania.

Ćwiczenie 7.1

Wybierz z przytoczonego dialogu te fragmenty, które potwierdzają opinię o Orgonie jako domowym tyranie, oraz te, które temu przeczą.

Ćwiczenie 7.2

Wypisz określenia, którymi Orgon nazywa Damisa.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 7.3

Jaką widzisz różnicę w podejściu ojca do syna i córki? Z czego – twoim zdaniem – wynika ta różnica?

Wśród postaci przedstawionych w Świętoszku mamy godnego potępienia dewotaj0000007VCB3v28_000tp006dewota oraz okrutnego ojca. To jednak przecież nie jest śmieszne… Wiele scen w utworze jest właściwie bliższych tragedii, choć utwór bezsprzecznie zalicza się do gatunku komedii.

j0000007VCB3v28_000tp005
j0000007VCB3v28_000tp006
j0000007VCB3v28_0000004N
JPOL_E3_E4_Tekstykultury

Świętoszek to komedia

Ćwiczenie 8

Wskaż w Świętoszku sceny, które cię śmieszą.

Twórca komedii może wykorzystywać różne sposoby wywoływania śmiechu u czytelników czy widzów. Co bawi odbiorcę dzieła wystawianego na scenie? Komizm może wynikać:

  • z zabawnych, zaskakujących sytuacji,

  • z budzących uśmiech charakterów,

  • ze sposobu mówienia (doboru słów, akcentowania itp.).

Z tego względu wyróżnia się komizm:

  • sytuacyjny (intrygi),

  • charakterów (postaci),

  • językowy (słowny).

Ćwiczenie 9

Znajdź w całym tekście Świętoszka fragmenty, w których występuje komizm:

  • sytuacyjny,

  • charakterów,

  • językowy.

Oglądając sztuki Moliera, często śmiejemy się przez łzy, ale to właśnie umiejętne połączenie komizmu i tragizmu sprawia, że jego dzieła są tak popularne, chociaż od ich napisania upłynęło około 350 lat!

j0000007VCB3v28_0000005O
JPOL_E3_E4_Konteksty

Rodzice i dzieci

Molier jest autorem kilku komedii, które na stale weszły do repertuaru teatrów na całym świecie. Należy do nich Skąpiec. Główny bohater – tytułowy skąpiec – to Harpagon, człowiek, dla którego pieniądze są o wiele ważniejsze od jego dzieci. Potwierdza to scena, w której Harpagon rozmawia z córką Elizą. W poprzedniej scenie oznajmił synowi Kleantowi, że zamierza poślubić piękną młodą dziewczynę. Harpagon, mówiąc to, nie wiedział, że tę dziewczynę kocha (z wzajemnością) Kleant. Teraz przyszła pora na oznajmienie córce, jakie plany ojciec ma wobec niej…

SkąpiecMolier
Molier Skąpiec

Akt I, scena 6 HARPAGON
Co do Kleanta, przeznaczam dlań pewną wdowę, o której mi właśnie mówiono dziś rano; ciebie zaś wydam za pana Anzelma.
ELIZA Za pana Anzelma?
HARPAGON
Tak; jest to człowiek dojrzały, rozsądny i doświadczony; nie ma więcej nad pięćdziesiąt lat i słynie ze swoich dostatków.
ELIZA
kłaniając się
Ja nie pragnę wyjść za mąż, mój ojcze, jeżeli pozwolisz.
HARPAGON
przedrzeźniając Elizę
A ja, moja córeczko, moja duszyczko, pragnę, abyś wyszła za mąż, jeżeli pozwolisz.
ELIZA
kłaniając się powtórnie
Wybacz mi, ojcze.
HARPAGON
przedrzeźniając Elizę
Wybacz mi córko.
ELIZA
Jestem najuniżeńszą sługą pana Anzelma, ale, z przeproszeniem ojca, (kłaniając się znowu) żoną jego nie zostanę.
HARPAGON
Jestem twoim najniższym podnóżkiem, ale, (przedrzeźniając Elizę) z przeproszeniem panny, żoną jego zostaniesz jeszcze dziś wieczór.
ELIZA
Dziś wieczór?
HARPAGON
Dziś wieczór.
ELIZA
kłaniając się znowu
To być nie może, ojcze.
HARPAGON
przedrzeźniając Elizę
Będzie, moja córko.
ELIZA
Nie.
HARPAGON
Tak.
ELIZA
Nie, powiadam.
HARPAGON
Tak, powiadam.
ELIZA
Nie zmusisz mnie do tego, ojcze.
HARPAGON
Zmuszę, moja córko.
ELIZA
Raczej się zabiję, niż przyjmę takiego męża.
HARPAGON
Nie zabijesz się i przyjmiesz. Widział kto takie zuchwalstwo? Słyszał kto, aby córka w ten sposób przemawiała do ojca?
ELIZA
A słyszał kto, aby ojciec w ten sposób chciał wydawać córkę za mąż?
HARPAGON
To partia bez zarzutu: założę się, że każdy tylko pochwalić może mój wybór.

j0000007VCB3v28_00000_BIB_004Molier, [w:] Molier, Skąpiec, tłum. Tadeusz Żeleński (Boy), Łódź 1978, s. 49–51.

Po przeczytaniu powyższego fragmentu Skąpca wykonaj polecenia i odpowiedz na pytania.

Ćwiczenie 10.1

Co w zachowaniu Harpagona upodabnia go do Tartuffe’a? Odpowiedź uzasadnij.

Ćwiczenie 10.2

Jakie argumenty za wyborem Anzelma na męża dla córki przedstawił Harpagon? Wyjaśnij, o czym świadczy takie zachowanie Harpagona wobec córki.

Ćwiczenie 10.3

Harpagon, zwracając się do córki, używa m.in. zdrobnień. Odszukaj je w przytoczonym tekście.

Ćwiczenie 10.4

Co przemawia za tym, że użycie zdrobnień przez Harpagona nie wynika z sympatii do córki?

Ćwiczenie 10.5

Przyjrzyj się didaskaliom w tej scenie. Wytłumacz, co one mówią o charakterze Harpagona oraz Elizy?

j0000007VCB3v28_0000006E
JPOL_E3_E4_Konteksty

Męki dorastania

Adrian Mole. Męki dorastaniaSue Townsend
Sue Townsend Adrian Mole. Męki dorastania

Myślę, że matce odbiło; zachowuje się jeszcze dziwniej niż zwykle. Ostatnio weszła do mojego pokoju, żeby zmienić pościel, i popiół z jej papierosa spadł na mapę kampanii falklandzkiej. Kiedy zaprotestowałem, zawołała: – Na litość boską, Adrianie, ten pokój wygląda jak jakaś cholerna kaplica! Czemu nie rzucasz ubrań na podłogę jak normalny nastolatek? Odparłem, że lubię, kiedy jest schludnie i czysto, na co oświadczyła: – Masz, kurde, obsesję – i wyszła. Matka i ojciec bez przerwy kłócą się o porządek w sypialni. Po stronie ojca panuje niesamowity ład, ale strona matki jest wręcz obrzydliwa – przepełnione popielniczki, stare pożółkłe numery „Observera”, książki, czasopisma, zwały nylonowych majtek na podłodze. Półki po jej stronie łóżka są pełne obleśnej tandety, kupowanej w sklepach ze starzyzną – jednorękich posążków, pękniętych wazoników, śmierdzących starych książek itd. Żal mi ojca, że musi z nią dzielić pokój; on ma na półce tylko poradnik Towarzystwa Pomocy Drogowej i zdjęcie matki w ślubnej sukni. To jedyna znana mi panna młoda, z której nozdrzy bucha dym tytoniowy. Po prostu nie rozumiem, dlaczego ojciec się z nią ożenił.

j0000007VCB3v28_00000_BIB_005Sue Townsend, Adrian Mole. Męki dorastania, tłum. Barbara Kopeć-Umiastowska, Warszawa 2005.
Adrian Mole. Męki dorastaniaSue Townsend
Sue Townsend Adrian Mole. Męki dorastania

[Luty] 6, piątek Mieć pracującą matkę to koszmar. Wpada z wielkimi torbami zakupów, robi kolację, potem szybko się odpicowuje. Ale w dalszym ciągu nic nie sprząta, zanim nie pocieszy pana Lucasa. O ile wiem, już od trzech dni pomiędzy kuchenką a lodówką leży kawałek bekonu! Zapytałem ją dzisiaj o mój dodatek rodzinny, odpowiedziała ze śmiechem, że wydała go na dżin i papierosy. Gdyby dowiedziała się o tym opieka społeczna, miałaby za swoje! 7, sobota Rodzice wrzeszczą na siebie od paru godzin bez przerwy. Zaczęło się od tego plasterka bekonu w szparze obok lodówki, a skończyło na kosztach reperacji samochodu ojca. Poszedłem na górę do swojego pokoju i nastawiłem „Abbę”. Ojciec miał czelność otworzyć drzwi i zażądać, żebym ściszył adapter. Ściszyłem. Jak zszedł na dół, znowu nastawiłem głośniej. Nikt mi nie ugotował kolacji, więc poszedłem do chińskiej restauracji, kupiłem porcję gorących frytek i torebkę sosu sojowego. Usiadłem pod daszkiem na przystanku autobusowym i zjadłem frytki, a potem trochę pochodziłem, ale czułem się bardzo przygnębiony. Wróciłem do domu.

j0000007VCB3v28_00000_BIB_005Sue Townsend, Adrian Mole. Męki dorastania, tłum. Barbara Kopeć-Umiastowska, Warszawa 2005.
Adrian Mole. Męki dorastaniaSue Townsend
Sue Townsend Adrian Mole. Męki dorastania

[Marzec] 21, niedziela, czwarta w Wielkim Poście. Dzień Matki 11.30. Nic nie kupiłem mamie, więc całe rano była w złym humorze. 13.00. Ojciec powiedział: „Na twoim miejscu, chłopcze, pobiegłbym do pana Cherry’ego i kupił mamie kartę i prezent”. Dał mi dwa funty, więc kupiłem kartę z napisem „Kocham cię, mamusiu” (jedyna, jaka została; wiadomo, mój pech) i pięć pudełek lukrecji (taniej, bo pudełka były zgniecione). Mamie poprawił się humor i nawet nie miała za złe, że ojciec poszedł do babci z bukietem tulipanów i wrócił po pięciu godzinach, roztaczając wokół woń alkoholu. Mama Pandory tymczasem rozpieszczana była w restauracji. Zrobię to samo dla mojej mamy, kiedy już będę sławny.

j0000007VCB3v28_00000_BIB_005Sue Townsend, Adrian Mole. Męki dorastania, tłum. Barbara Kopeć-Umiastowska, Warszawa 2005.

Po przeczytaniu fragmentów utworu Sue Towsend wykonaj polecenia.

Ćwiczenie 11

Porównaj ze sobą następujące postaci:
− Orgona z matką Adriana Mole’a,
− Damisa lub Mariannę z Adrianem Mole’em.

Ćwiczenie 12

Wskaż podobieństwa i różnice w relacjach Orgona z dziećmi i matki Adriana z synem.

uzupełnij treść
j0000007VCB3v28_0000006T
JPOL_E3_E4_Preteksty

Podział ról w rodzinie

Wykonaj następujące polecenia:

Ćwiczenie 13.1

Omów zarówno rolę ojca, jak i rolę matki w rodzinie. Wskaż podobieństwa i różnice między tymi rolami.

Ćwiczenie 13.2

Stare przysłowie mówi: „Dzieci i ryby głosu nie mają”. Czy jest ono słuszne? Odpowiedź uzasadnij.

j0000007VCB3v28_00000074
JPOL_E3_E4_Zadaniowo

Zadaniowo

Ćwiczenie 14.1

Napisz opowiadanie, w którym przedstawisz swoją wizję współczesnego ideału ojca.

Ćwiczenie 14.2

W „Kontekstach” nr 2 znalazł się fragment innej komedii Moliera – Skąpca. Tu ojciec (Harpagon) również ma poczucie, że może decydować o losie swych dzieci wbrew ich woli. Na przykład rozkazuje córce wyjść za mąż za człowieka, którego ona nie kocha (bo darzy uczuciem młodego i szlachetnego Walerego).

Po przeczytaniu fragmentu dzieła Moliera napisz do Harpagona list, w którym spróbujesz przekonać opętanego żądzą bogactwa mężczyznę, aby nie unieszczęśliwiał córki.

Ćwiczenie 15

Zapisz skojarzenia do słowa „komedia” i ułóż krzyżówkę – jak ją stworzyć, dowiesz się z instruktażowego filmu‑samouczka. Pamiętaj, że litery z hasła „komedia” mogą się znaleźć na początku, na końcu lub w środku wyrazów tworzących łamigłówkę.

R149DBnXzyp7J1
zadanie interaktywne
RzUXSss5gKVZl1
samouczek - Jak zrobić krzyżówkę? Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0, muzyka: audiojungle.net.
R907fWwPpPT7t1
zadanie interaktywne