RDxiHVHz1aYSq1

Zdjęcie przedstawia fragment powierzchni Ziemi sfotografowany z orbity. W centralnej i dolnej części kadru obszar mórz poprzecinanych skrawkami lądu, w części górnej zakrzywiona linia horyzontu z niebieskim paskiem atmosfery nad którą rozpościera się czerń kosmosu. W prawym górnym rogu kadru mały Księżyc.

1. Obecność wody w przyrodzie

Woda jest jedną z bardziej rozpowszechnionych substancji w przyrodzie. Powierzchnia Ziemi jest prawie w 71% pokryta wodą. Z tego aż 97% to woda mórz i oceanów. Pozostała część wody jest uwięziona w lodowcach, trwałej pokrywie śnieżnej i zmarzlinie, tworzy rzeki i zbiorniki wodne, znajduje się w wodach podziemnych, glebie, powietrzu oraz jest składnikiem organizmów żywych.

R1YlmHw2FhdJr1

Zdjęcie przedstawia Ziemię z kosmosu. W centrum zdjęcia Półwysep Indyjski i Azja Centralna, po lewej stronie Afryka i Europa. Słońce najbardziej intensywnie oświetla Afrykę i Europę, Japonia i Indochiny w cieniu. Całą dolną część globu zajmuje Ocean Indyjski. Morza, oceany i kontynenty częściowo przesłonięte przez warstwę chmur.

Jedynie 2,5% objętości wód naturalnych stanowią wody słodkie, które są niezbędne do życia wszystkich organizmów. Pozostałe 97,5% to wody słone (morza i oceany, słone jeziora oraz wody podziemne), które nie mają znaczenia, jeśli chodzi o zaopatrzenie ludzkości w wodę pitną. Nazwa „woda słona” wywodzi się od smaku wody morskiej, który pochodzi głównie od rozpuszczonego w niej chlorku sodu. Nie jest ona zdatna do picia, a jej przyjmowanie może być bardzo niebezpieczne – organizm musi zużyć na wydalenie wprowadzonych z nią substancji więcej wody niż otrzymał w wypitej porcji.
„Woda słodka” zawiera znacznie mniej rozpuszczonych substancji chemicznych. To z niej otrzymuje się wodę pitną.

R1WjdENQSorSB1

Ilustracja przedstawia schemat zasobów wodnych Ziemi. W centrum infografiki kula ziemska z widoczną Afryką i Europą, na jej tle napis Zasoby wody na Ziemi. Od kuli ziemskiej odchodzi sześć koncentrycznie rozmieszczonych niebieskich strzałek prowadzących do sześciu niebieskich prostokątów. Każdy z prostokątów ma zdjęcie i tekst. Kolejno od góry, licząc w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara są to: Zdjęcie morza, napis Niemal cała woda istniejąca na Ziemi znajduje się w oceanach i morzach. Zdjęcie lodowca, napis: W trwałych lodowcach i wiecznej zmarzlinie uwięzionych jest trzysta tysięcy kilometrów sześciennych wody. Zdjęcie jeziora, napis: Jeziora zawierają około 176 tysięcy kilometrów sześciennych wody. Zdjęcie człowieka i psa na łące, napis: Objętość wody wchodzącej w skład organizmów żywych to tysiąc sto kilometrów sześciennych. Organizmy te zawierają od 10 do 99 procent wody. Człowiek składa się w około 70 procent z wody. Zdjęcie rzeki w lesie, napis: W rzekach płynie około 2 tysiące sto kilometrów sześciennych wody. Zdjęcie mokradła, napis: Na terenach bagiennych znajduje się około 11 tysięcy czterysta kilometrów sześciennych wody.

Woda jest jedynym związkiem chemicznym, który na Ziemi występuje w trzech stanach skupienia. W wodach powierzchniowych i podziemnych stanowi ciecz, w atmosferze jest gazem, a w opadach (śniegu, gradzie) oraz lodowcach i zmarzlinie istnieje w stanie stałym.

ROsJOErDEf8NP1

Ilustracja przedstawia graficzny opis obiegu wody w przyrodzie. Rysunek wycinka krajobrazu z górami z lewej strony w tle, wzgórzami z rzeką z lewej strony na pierwszym planie, wodami podziemnymi pod wzgórzami i rzeką, pojedynczym wzgórzem w centrum, polaną z prawej strony w tle i brzegiem morza z lewej strony na pierwszym planie. Rzeka i wody podziemne wpływają do morza, co symbolizuje czarna strzałka skierowana w prawo. Woda paruje z morza i trawiastej ziemi, co symbolizują niebieskie pofałdowane strzałki skierowane w górę i zamienia się w chmury przesłaniające tarczę słoneczną. Od jasnych chmur po prawej stronie prowadzi strzałka w lewo do ciemnych, burzonych chmur po lewej stronie. Z burzowych chmur nad górami pada deszcz. Czarna strzałka pokazuje przejście wody deszczowej do rzeki i strumieni.

2. Woda jako podstawa wszelkiego życia

Woda jest nieodzowna do życia roślin, zwierząt i ludzi. W hierarchii wszystkich potrzeb życiowych organizmów znajduje się na pierwszym miejscu. Istnieją nawet mikroorganizmy, które mogą żyć bez tlenu, ale bez wody nie są w stanie. Woda jest najważniejszym składnikiem organizmów, na przykład stanowi około 60–70% masy ciała człowieka. Jest niezbędna do jego prawidłowego funkcjonowania: bierze udział w regulowaniu temperatury ciała, transporcie składników odżywczych, produktów przemiany materii oraz we wszystkich reakcjach biochemicznych zachodzących w organizmie.

Ciekawostka

Żywność liofilizowana
Jedną z metod konserwacji żywności jest pozbawienie jej wody poprzez odparowanie (suszenie) po jej zamrożeniu z zastosowaniem obniżonego ciśnienia. W tych warunkach woda ulega sublimacji i produkt żywnościowy zostaje pozbawiony wody w 70–96%, a jego masa staje się co najmniej dziesięciokrotnie mniejsza. Niedobór wody w produkcie powstrzymuje rozwój mikroorganizmów. Żywność liofilizowana jest przeznaczona dla himalaistów, alpinistów, żeglarzy i żołnierzy.

R1cBi9tRBwgxX1

Zdjęcie przedstawia z bliska suchy produkt spożywczy powstały przy użyciu metody liofilizacji. Brązowo czerwone grudki przypominają kształtem drobne kamienie.

Ciekawostka

Jaka jest zawartość wody w surowych warzywach i owocach?

RkyZsyrb5Sc401

Schemat przedstawia zawartość wody w przykładowych surowych warzywach i owocach. Prezentowanych jest dziewięć roślin spożywczych w postaci podpisu i zdjęcia. Nad każdą fotografią widnieje zielony słupek oznaczający 100 gramów danego pożywienia. Długość niższego, niebieskiego słupka nałożonego na zielony informuje o zawartości wody, która dodatkowo podana jest w procentach. I tak, licząc od lewej, są to: winogrona 81,1 procent, malina 84,5 procent, jabłko 85,3 procent, brzoskwinia 87,5 procent, cebula 87,6 procent, marchew 88,2 procent, cytryna 90,2 procent, arbuz 93,2 procent, pomidor 94,2 procent.

3. Zanieczyszczenia wód naturalnych

Czysta woda nie występuje w przyrodzie. Można ją otrzymać w wyniku destylacji. Nazywa się ją wodą destylowanąwoda destylowanawodą destylowaną. W wodzie występującej na Ziemi rozpuszczone są substancje, które znalazły się na drodze jej obiegu. Z tego względu wody naturalne są wodnymi roztworami. Woda opadowa (deszcz, śnieg, grad) zanim zetknie się z powierzchnią Ziemi, w zasadzie powinna być pozbawiona rozpuszczonych substancji stałych. Tak dzieje się jednak tylko na obszarach wolnych od zanieczyszczeń wywołanych działalnością człowieka czy erupcją wulkanów. Wody naturalne mogą zawierać składniki zarówno pożądane, jak i szkodliwe dla organizmów żywych, tzw. zanieczyszczenia. Ograniczają one zasoby wodne i stwarzają zagrożenie dla rozwoju roślin oraz zdrowia zwierząt i człowieka.

Polecenie 2

Porównaj ilość substancji rozpuszczonych w różnych rodzajach wód: destylowanej, mineralnej, wodociągowej, morskiej, deszczowej, z rzeki (jeziora), kałuży. W tym celu na płytkę szklaną (szalkę Petriego lub taflę lustra) nanieś w różnych miejscach jednakową liczbę kropli każdego z w wymienionych rodzajów wody. Dopilnuj, aby próbki nie mieszały się ze sobą. Odstaw płytkę do czasu całkowitego odparowania z nich wody. Porównaj suche pozostałości po każdej z nich. Oceń, który rodzaj wody zawierał najwięcej rozpuszczonych w niej substancji?

R15Dy8AYv5mXg1

Ilustracja przedstawia zebrane w jednym miejscu składniki do doświadczenia. Zestaw składa się z siedmiu szklanych płaskich naczyń laboratoryjnych, czyli szalek Petriego. W każdej znajduje się taka sama ilość wody i każda ma poniżej etykietkę z podpisem. Niektóre zawartości odznaczają się nieco odmienną barwą, niż reszta. Licząc od lewej strony w górnym rzędzie znajdują się: woda destylowana, woda mineralna, woda z kranu i nieco ciemniejsza od pozostałych woda morska. W dolnym rzędzie próbki to: woda deszczowa, woda z jeziora o nieco zielonkawym zabarwieniu i mętna woda z kałuży.

RPpNEBIssoq3v1

Ilustracja w formie infografiki przedstawia główne źródła zanieczyszczeń wód naturalnych. W centralnej części planszy znajduje się niebieskie koło z białym napisem Źródła zanieczyszczeń wód naturalnych od którego odchodzi pięć koncentrycznie rozmieszczonych strzałek prowadzących do pięciu kół za zdjęciami i podpisem. Licząc od góry w kierunku ruchu wskazówek zegara są to: wysypiska śmieci, przemysł, katastrofy, rolnictwo i ścieki komunalne.

RpFM2QMbVx9vB1

Ilustracja w formie infografiki przedstawia główne rodzaje zanieczyszczeń wód naturalnych. W centralnej części planszy znajduje się niebieskie koło z białym napisem Rodzaje zanieczyszczeń wód naturalnych od którego odchodzi pięć koncentrycznie rozmieszczonych strzałek prowadzących do pięciu kół za zdjęciami i podpisem. Licząc od góry w kierunku ruchu wskazówek zegara są to: zdjęcie małego zbiornika wodnego porośniętego roślinnością, rysunek przekroju jeziora z piktogramem termometru wskazującego podwyższoną temperaturę 35 stopni Celsjusza, symboliczny rysunek głębi morskiej z sylwetkami ryb na tle którego widoczne są symbole pierwiastków ciężkich: Hg, Pb, Cd, Cu, Zn i Ni oraz rysunek globu ziemskiego z ujęciem Oceanu Spokojnego na którym zaznaczona została wielka plama ropy i innych zanieczyszczeń.

4. Uzdatnianie wody

Przygotowanie do spożycia wody pobranej z ujęć nazywa się uzdatnianiem wody. Proces ten przeprowadza się w tzw. stacjach uzdatniania wody. Ich zadaniem jest oczyszczenie wody w taki sposób, aby jej jakość odpowiadała wymaganiom sanitarnym.

R1XrdvvZMMk2x1

Film rozpoczyna schemat procesu uzdatniania wody. Od lewej strony rozpoczyna go rura ze strzałką skierowaną w prawo i napis Źródło wody podziemnej. Pierwszy duży zbiornik opisany jest Napowietrzanie i zawiera na dnie dwa wloty powietrza. Od niego odchodzi rura do kolejnego zbiornika z napisem Filtracja i czterema poziomymi pasami symbolizującymi filtry. Po prawej stronie w dolnej części zbiornika odchodzi rura do wąskiego wysokiego zbiornika z napisem dezynfekcja i trzeba elementami na dnie uwalniającymi gaz. Ostatni element po prawej stronie to duży zadaszony zbiornik z podpisem Zbiornik wody czystej. W dalszej części filmu kamera dokonuje zbliżenia na każdy z tych elementów po kolei, a na ekranie pojawia się opis znaczenia tego elementu i jego zasady działania.

Film rozpoczyna schemat procesu uzdatniania wody. Od lewej strony rozpoczyna go rura ze strzałką skierowaną w prawo i napis Źródło wody podziemnej. Pierwszy duży zbiornik opisany jest Napowietrzanie i zawiera na dnie dwa wloty powietrza. Od niego odchodzi rura do kolejnego zbiornika z napisem Filtracja i czterema poziomymi pasami symbolizującymi filtry. Po prawej stronie w dolnej części zbiornika odchodzi rura do wąskiego wysokiego zbiornika z napisem dezynfekcja i trzeba elementami na dnie uwalniającymi gaz. Ostatni element po prawej stronie to duży zadaszony zbiornik z podpisem Zbiornik wody czystej. W dalszej części filmu kamera dokonuje zbliżenia na każdy z tych elementów po kolei, a na ekranie pojawia się opis znaczenia tego elementu i jego zasady działania.

Film dostępny na portalu epodreczniki.pl

Film rozpoczyna schemat procesu uzdatniania wody. Od lewej strony rozpoczyna go rura ze strzałką skierowaną w prawo i napis Źródło wody podziemnej. Pierwszy duży zbiornik opisany jest Napowietrzanie i zawiera na dnie dwa wloty powietrza. Od niego odchodzi rura do kolejnego zbiornika z napisem Filtracja i czterema poziomymi pasami symbolizującymi filtry. Po prawej stronie w dolnej części zbiornika odchodzi rura do wąskiego wysokiego zbiornika z napisem dezynfekcja i trzeba elementami na dnie uwalniającymi gaz. Ostatni element po prawej stronie to duży zadaszony zbiornik z podpisem Zbiornik wody czystej. W dalszej części filmu kamera dokonuje zbliżenia na każdy z tych elementów po kolei, a na ekranie pojawia się opis znaczenia tego elementu i jego zasady działania.

5. Oczyszczanie ścieków

Jednym z przejawów racjonalnej gospodarki wodą jest oczyszczanie wód skażonych niechcianymi substancjami. Wszystkie ścieki, niezależnie od rodzaju (komunalne bądź przemysłowe), zawsze oczyszcza się, zanim zostaną odprowadzone do rzeki, jeziora, morza czy gruntu. Usuwanie niepożądanych substancji znajdujących się w wodzie odbywa się w tzw. oczyszczalniach ścieków.

R1d8AJzPtmFjq1

Zdjęcie przedstawia oczyszczalnię ścieków oglądaną z lotu ptaka. Duży kompleks o powierzchni około dwóch lub trzech kilometrów kwadrawtowych, w obrębie którego znajduje się kilka budynków, instalacje oraz niewielka sieć dróg asfaltowych otaczają nieużytki zielone, pola uprawne, a w górnej części kadru las. W prawym górnym narożniku zdjęcia widoczne pierwsze zabudowania miasteczka.

W oczyszczalni ścieki surowe przemieszczają się przez kolejne obiekty wyposażone w odpowiednie urządzenia, w których następuje stopniowe usuwanie niepożądanych substancji.

Rx6tSKJUni38y1

Ogólny widok oczyszczalni ścieków Przy omawianiu podświetlają się wymieniane elementy. Tu najpierw podświetla się na schemacie ogólnym pierwszy element (kraty i sita), a następnie pojawiają się ich zdjęcia na pierwszym planie. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Na schemacie ogólnym podświetla się kolejny element - piaskownik. Następnie na pierwszym planie pojawiają się zdjęcia piaskownika. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Na schemacie ogólnym podświetla się kolejny element osadnik wstępny. Następnie na pierwszym planie pojawiają się zdjęcia osadnika wstępnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – komora osadu czynnego. Pojawia się zdjęcie komory osadu czynnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – osadnik wtórny. Pojawia się zdjęcie osadnika wtórnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – komora fermentacji. Pojawia się zdjęcie zbiornika metanu lub komory ferementacyjnej .Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się woda, która płynie przez wszystkie etapy i wpływa do rzeki.

Ogólny widok oczyszczalni ścieków Przy omawianiu podświetlają się wymieniane elementy. Tu najpierw podświetla się na schemacie ogólnym pierwszy element (kraty i sita), a następnie pojawiają się ich zdjęcia na pierwszym planie. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Na schemacie ogólnym podświetla się kolejny element - piaskownik. Następnie na pierwszym planie pojawiają się zdjęcia piaskownika. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Na schemacie ogólnym podświetla się kolejny element osadnik wstępny. Następnie na pierwszym planie pojawiają się zdjęcia osadnika wstępnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – komora osadu czynnego. Pojawia się zdjęcie komory osadu czynnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – osadnik wtórny. Pojawia się zdjęcie osadnika wtórnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – komora fermentacji. Pojawia się zdjęcie zbiornika metanu lub komory ferementacyjnej .Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się woda, która płynie przez wszystkie etapy i wpływa do rzeki.

Film dostępny na portalu epodreczniki.pl

Ogólny widok oczyszczalni ścieków Przy omawianiu podświetlają się wymieniane elementy. Tu najpierw podświetla się na schemacie ogólnym pierwszy element (kraty i sita), a następnie pojawiają się ich zdjęcia na pierwszym planie. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Na schemacie ogólnym podświetla się kolejny element - piaskownik. Następnie na pierwszym planie pojawiają się zdjęcia piaskownika. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Na schemacie ogólnym podświetla się kolejny element osadnik wstępny. Następnie na pierwszym planie pojawiają się zdjęcia osadnika wstępnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – komora osadu czynnego. Pojawia się zdjęcie komory osadu czynnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – osadnik wtórny. Pojawia się zdjęcie osadnika wtórnego. Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się kolejny element – komora fermentacji. Pojawia się zdjęcie zbiornika metanu lub komory ferementacyjnej .Po chwili powrót do schematu ogólnego. Powrót do schematu ogólnego podświetla się woda, która płynie przez wszystkie etapy i wpływa do rzeki.

Oddzielane w procesie oczyszczania ścieków osady są zbierane i w zależności od rodzaju oczyszczalni są przeznaczane do fermentacji lub poddawane wysokiej temperaturze. Najczęściej wykorzystuje się pierwszą metodę zagospodarowywania osadów, czyli rozkład pod wpływem mikroorganizmów. Z zawartej w osadach materii organicznej powstaje biogaz, który stanowi biopaliwo do produkcji energii elektrycznej lub/i cieplnej często tylko na potrzeby oczyszczalni. Pozostałość po fermentacji jest używana jako kompost, np. do tworzenia ziemi nadającej się pod rabatki i trawniki.

R544T261te6sm1

Ilustracja zawiera dwa zdjęcia przedstawiające komory do fermentacji odpadów. Na zdjęciu po lewej stronie mają one kształt wysokich, białych cylindrycznych wież stojących w równym rzędzie. Na zdjęciu po prawej stronie komory oglądane z większej odległości stoją zgrupowane w duży kompleks i mają kształt jajek. Zakłady oczyszczające pokazane na zdjęciu po prawej stoją nad brzegiem rzeki lub innym dużym zbiornikiem wodnym, który wraz z małym nabrzeżem do przeładunku towarów widoczny jest na pierwszym planie.

Spalanie osadów jest rzadziej spotykanym zabiegiem. Przeprowadza się go w wysokiej temperaturze (ok. 850°C) w specjalnie skonstruowanych piecach. W ten sposób zmniejsza się ilość odpadów powstałych po oczyszczaniu ścieków.

R1LGj2fMOgZ4k1

Zdjęcie przedstawia zakład spalania odpadów widoczny z większej odległości. Kompleks składa się z kilkunastu pudełkowatych budynków w różnych kolorach z widocznym po lewej stronie wysokim kominem z którego unosi się niewielka ilość białego dymu. Zakład otoczony jest drzewami i magazynami. Daleko w tle na horyzoncie widać duże zagęszczenie zakładów przemysłowych.

6. Racjonalne gospodarowanie wodą

Ze względu na to, że 1/3 ludności świata mieszka na terenach objętych deficytem wody, a 11% populacji nie ma zapewnionego dostępu do czystej wody pitnej, oszczędzanie wody wydaje się być bardzo uzasadnionym działaniem. Woda jest niezbędna dla naszego organizmu i każdej formy życia na Ziemi. Dlatego trzeba dbać o jej zasoby. Nie chodzi o to, aby odmawiać sobie dostępu do wody i przyjemności korzystania z niej, ale o kontrolowanie jej zużycia podczas wykonywania codziennych czynności.

RzrlozUUaEv7z1

Ilustracja przedstawia grafikę komputerową ukazującą ziemskie zapasy wody. Pokazuje ona glob ziemski od strony Oceanu Atlantyckiego, z którego zebrana została cała warstwa wody. Na tle obszaru Stanów Zjednoczonych umieszczone zostały trzy niebieskie kule. Pierwsza z lewej i największa symbolizuje całe zasoby wody na Ziemi zebrane w jednym miejscu z zachowaniem skali. Druga, znacznie mniejsza kulka o rozmiarach małego stanu odzwierciedla zasoby wody słodkiej, natomiast kulka najmniejsza, zajmująca powierzchnię dużego miasta to woda słodka zawarta w wodach powierzchniowych.

ROxq9Ce0mcAoW1

Pierwsza ilustracja w galerii. Składa się z dwóch zdjęć umieszczonych jedno nad drugim. Na pierwszym widać baterię umywalkową oglądaną z boku, model z pojedynczą dźwignią, tak zwanym mieszadłem. Z sitka wylotowego cieknie woda. Zdjęcie dolne przedstawia stary, mocno przeciekający zbiornik wody w toalecie typu górnopłuk. Ściana za zbiornikiem pokryta jest naciekami i grzybem.

ROrygIznjiRpz1

Druga ilustracja w galerii. Przedstawia zdjęcie baterii umywalkowej oglądanej z boku. Model z pojedynczą dźwignią, czyli tak zwanym mieszadłem. Z sitka cieknie woda. Pod zdjęciem przedstawiono wyliczenia ilości traconej wody przy założeniu, że co sekundę wykapują z kranu dwie setne centymetra sześciennego wody. Wynika z nich, że w ciągu miesiąca strata wynosi około 50 litrów wody.

R2zGtJQ0Jvrbe1

Trzecia ilustracja w galerii. Przedstawia zdjęcie młodego mężczyzny w okularach odkręcającego kluczem nastawnym mocowanie sitka i perlatora w cieknącej baterii umywalkowej.

RsBIGqwQqDzcc1

Czwarta ilustracja w galerii. Przedstawia sąsiadujące ze sobą zdjęcia tej samej baterii umywalkowej. Po lewej stronie bateria z odkręconym sitkiem perlatora, woda która się z niej leje strumieniem bez napowietrzenia częściowo spływa po krawędzi baterii i ogólnie sprawia wrażenie bardzo słabego strumienia. Na zdjęciu po prawej bateria z przykręconym perlatorem leje obfity strumień dobrze napowietrzonej wody.

R1EqZqPbeFt0K1

Piąta ilustracja w galerii. Przedstawia trzy sąsiadujące ze sobą zdjęcia tej samej baterii umywalkowej. Na pierwszym za sprawą niedokładnego domknięcia mieszadła z wylotu cieknie woda. Na zdjęciu drugim, środkowym dłoń domyka dopływ wody. Na zdjęciu trzecim po prawej stronie bateria jest domknięta i nic z niej nie cieknie.

RGXCQqD11iHfE1

Pierwsza ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek stojącej pod ścianą wanny napełnionej wodą. Nad wanną napis: 200 litrów.

RoN5yAPo4xs301

Druga ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek człowieka biorącego prysznic. Nad prysznicem napis: od 50 do 100 litrów.

R1BWwpBc6I5Xo1

Trzecia ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek człowieka myjącego zęby przy umywalce, której kran jest przez cały czas odkręcony. Nad rysunkiem napis: od 12 do 14 litrów.

RZSsE5z32GK9R1

Czwarta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek człowieka myjącego zęby przy umywalce i jednocześnie drugą ręką zakręcającego kran.

RGUHlBO2ztod51

Piąta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek toalety ze zbiornikiem podtynkowym z muszlą wiszącą na ścianie. Powyżej zamontowana spłuczka z dwoma przyciskami. Mniejszy przycisk z lewej strony oznaczony pojedynczą kroplą, większy przycisk z prawej strony oznaczony trzema kroplami.

RxyiF1kAgtdrG1

Szósta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek człowieka wyrzucającego śmieci, a konkretnie skórkę od banana do toalety. Rysunek jest przekreślony czerwonym krzyżem.

RIJlMTCUls4341

Siódma ilustracja w galerii. Przedstawia parę czarno białych symbolicznych rysunków prezentujących sposób przygotowania prania. Na rysunku po lewej stronie człowiek włącza pralkę, w której znajduje się bardzo niewiele ubrań na dnie bębna. Rysunek jest przekreślony czerwonym krzyżem. Na rysunku po prawej stronie człowiek włącza pralkę, której bęben jest wypełniony do połowy ubraniami.

R1SO9oF5DgsMJ1

Ósma ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek miski z wodą i znajdującym się w niej praniem ręcznym.

R1RjMMGm6glAB1

Pierwsza ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek fragmentu kuchni. W dolnej połowie kadru blat ze zlewem po lewej stronie i zebranymi w mały stos warzywami i owocami na blacie po prawej. Nad blatem ciąg szafek. Wśród warzyw i owoców jabłka, gruszka, ogórki, pomidor i bakłażan.

R1CaiD8U8jRLb1

Druga ilustracja w galerii. Przedstawia parę czarno białych symbolicznych rysunków. Na rysunku po lewej stronie pokazanie jest spłukiwanie resztek jedzenia z talerza do zlewu. Rysunek jest przekreślony czerwonym krzyżem. Po prawej stronie pokazana jest postać ludzka wyrzucająca resztki z talerza do kosza na śmieci.

RsxwBSW5DIkWm1

Trzecia ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek fragmentu blatu kuchennego wraz z szafkami pod blatem i otwartą zmywarką do naczyń. Na blacie i w zmywarce widać talerze. Napis na obrazku głosi: Nie potrzeba namaczać naczyń.

RwYGCI6s9SiQ91

Czwarta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek otwartej zmywarki do naczyń wypełnionej brudnymi naczyniami. Zapis na obrazku głosi: Zużycie od dwunastu do trzydziestu litrów wody.

RTogHhx2wUsDt1

Piąta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek kuchennego zlewozmywaka dwukomorowego. W prawej komorze znajduje się okrągła miska wypełniona wodą z płynem do mycia i brudnymi talerzami.

RuMqJ9rgVxmgL1

Szósta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek zmywania pojedynczego talerza w zlewie pod bieżącą wodą. Rysunek jest przekreślony czerwonym krzyżem.

RlVX2gaqLNr3u1

Pierwsza ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek domu jednorodzinnego z garażem po lewej stronie i osłoniętym tarasem po prawej. Nad domem pogodne niebo i słońce. W górnej części rysunku napis: Planowanie porządków.

R1SpffKiOK9ja1

Druga ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek przydomowego osłoniętego tarasu z ławką i parasolem ogrodowym. Gęsto rozmieszczone krople na całym obszarze planszy i ciemne niebo wskazują deszczową pogodę. Na tarasie sylwetka człowieka czyszczącego posadzkę mopem.

RSMLpl8HjKjZ61

Trzecia ilustracja w galerii. Przedstawia podwójny czarno biały rysunek przydomowego ogrodu z drzewem po prawej stronie i podjazdem lub chodnikiem. Symbolicznie przedstawiona sylwetka człowieka sprzątającego opadnięte liście z podjazdu lub chodnika. Wariant po lewej stronie przedstawia usuwanie liści poprzez zmywanie ich wodą z węża pod ciśnieniem. Rysunek jest przekreślony czerwonym krzyżem. Wariant po prawej stronie przedstawia zamiatanie liści szeroką szczotką.

R19XKZ8rD7msG1

Czwarta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały rysunek narożnika budynku z płotem w tle. Na narożniku zamontowana jest rynna zakończona na wysokości około 1,5 metra nad trawiastą powierzchnią ziemi. Pod rynną umieszczona duża beczka do zbierania deszczówki.

RosWXCEUYkcnj1

Piąta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek człowieka podlewającego trawnik podczas upałów wodą z węża ogrodowego. W tle znajduje się dom jednorodzinny z garażem. Na niebie świeci słońce, chmur mało. Rysunek jest przekreślony czerwonym krzyżem.

RweMLG3wPkkwN1

Szósta ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek domu jednorodzinnego z garażem podczas deszczowej pogody. Niebo ciemne, zachmurzone. Padający gęsty deszcz zrasza trawnik widoczny na pierwszym planie.

RayhIa6P6XnMl1

Siódma ilustracja w galerii. Przedstawia czarno biały symboliczny rysunek trawnika podlewanego za pomocą specjalnego zraszacza podczas upałów. W tle po prawej stronie fragment domu jednorodzinnego z garażem. Niebo pogodne.

Podsumowanie

• Wody naturalne, występujące w przyrodzie, są roztworami różnych substancji stałych i gazów.

• Najwięcej substancji zawiera woda morska, najmniej – woda z opadów atmosferycznych.

• Wody naturalne są narażone na zanieczyszczenia. Są to ścieki komunalne i przemysłowe, odcieki z wysypisk śmieci, spływające z pól podczas opadów roztwory zawierające nawozy i środki ochrony roślin, a także substancje przedostające się do środowiska wodnego podczas rzadkich, ale mających duży zasięg, groźnych w skutkach katastrof morskich i kataklizmów.

• Stacje uzdatniania wody to zakłady, w których woda jest przygotowywana do spożycia.

• Ujęcia wody pitnej są położone na obszarach chronionych.

• Wszystkie ścieki są oczyszczane w tzw. oczyszczalniach ścieków.

• Z uwagi na małe zasoby dostępnej wody słodkiej należy oszczędzać wodę pitną.

Słowniczek

Zadania