Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Ten materiał nie może być udostępniony

Najważniejsze zwierzęta hodowlane w Polsce to trzoda chlewna, bydło i drób. Mniejsze znaczenie mają owce, kozy, konie czy zwierzęta futerkowe. Hoduje się również ryby, pszczoły, jedwabniki i in. Zwierzęta dostarczają przede wszystkim mięsa, a ponadto mleka, jaj, tłuszczu, kości, skór, pierza, wełny, miodu i innych dóbr.

RWOGkPKNwkJcf1
Hodowla trzody chlewnej
Już wiesz
  • jakie zwierzęta są chowane i hodowane w Polsce;

  • gdzie szukać i jak odczytywać dane statystyczne dotyczące rolnictwa.

Nauczysz się
  • charakteryzować chów bydła, trzody chlewnej i drobiu w Polsce;

  • podać przykłady innych zwierząt hodowlanych i korzyści wynikających z ich chowu;

  • charakteryzować chów zwierząt we własnym regionie.

Warto wiedzieć

Według definicji hodowlahodowlahodowla to zapewnienie zwierzętom na terenie zamkniętym możliwości rozmnażania się oraz rozwoju od postaci zarodkowej do dorosłego osobnika. Natomiast chówchówchów to trzymanie zwierząt i czerpanie korzyści z dóbr od nich uzyskiwanych. Chów może być hodowlą, kiedy zwierzęta w gospodarstwie rolnym rozmnażają się. W języku potocznym przyjęło się używać terminu hodowla zwierząt bez względu na cel ich trzymania.

ivUTYjxnsy_d5e244

1. Bydło

Bydło domowe pochodzi od dziko żyjącego w dawnych czasach tura. Krowy to dorosłe samice, byki (buhaje) to dorosłe samce rozpłodowe, woły to samce nierozpłodowe, a cielęta to osobniki młode. Dorosłe bydło dostarcza dobrego i w związku z tym dosyć drogiego mięsa zwanego wołowiną. By uzyskać najlepsze walory smakowe tego mięsa, należy poddać je odpowiedniej obróbce termicznej. Jeszcze bardziej ceniona jest cielęcina, czyli mięso z młodego bydła. Dorosłe krowy mleczne dają mleko, które może być spożywane w postaci nieprzetworzonej lub służyć do produkcji wielu różnych artykułów spożywczych – serów, masła, śmietany, jogurtów, kefirów i in.
Skóry bydlęcecielęce są wykorzystywane w przemyśle skórzanym. Odchody zwierząt stanowią nawóz naturalny. Nawozem może być też tzw. mączka kostna, która jednak bywa niekiedy dodawana do pasz, co jest zabronione, gdyż grozi to wywołaniem u bydła choroby BSE – tzw. choroby szalonych krów.
Do niedawna pogłowiepogłowiepogłowie bydła w Polsce systematycznie spadało. Był to efekt przejścia na gospodarkę rynkową, która przez 20 lat weryfikowała u nas wielkość hodowli. Obecnie łączne pogłowie bydła w Polsce stopniowo rośnie i zbliża się do poziomu 6 mln sztuk. Przed 1989 rokiem było go jednak prawie dwukrotnie więcej. Wzrost liczebność stad bydła można powiązać ze zniesieniem w 2015 roku tzw. „kwot mlecznych”, które narzucała Unia Europejska w celu regulowania rynku mleka.

R1P6LCFo8P5O91
Źródło: ContentPlus, licencja: CC BY 3.0.

Bydło żywi się głównie trawą, a ponadto sianem i innymi paszami roślinnymi (zielonkami, kiszonkami, otrębami zbożowymi itp.). Rozmieszczenie stad hodowlanych w Polsce dosyć ściśle wiąże się z występowaniem łąk i pastwisk. Dlatego największe pogłowie bydła mamy na pograniczu Podlasia i Mazowsza.

RYG99i7fEoCoo1
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.

Duże zagęszczenie bydła występuje też na południu Wielkopolski, a to za sprawą wielu działających tam wysokotowarowych gospodarstw hodowlanych. Zajmują się one m.in. produkcją mleka i osiągają jedne z najlepszych wyników w kraju – przeciętna krowa z województwa wielkopolskiego daje około 6 tys. litrów mleka rocznie. Jest to dużo jak na Polskę, jednak do europejskiej czołówki sporo nam jeszcze brakuje, np. w Danii czy Szwecji średni udój wynosi ponad 8 tys. litrów.

Ogólna produkcja mleka w Polsce od kilku lat utrzymywała się na mniej więcej stałym poziomie, co wynikało z limitów nakładanych przez Unię Europejską. Jednak po uwolnieniu „kwot mlecznych” należy się spodziewać wzrostu tej produkcji.

Produkcja mleka krowiego w województwach

Województwa

2002 r.

2010 r.

2014 r.

udział
w %

na 1 ha
użytków rolnych

średni roczny udój od 1 krowy

miliony litrów

litry

P O L S K A

11 526,9

11 921,1

12 607,3

100,0

866

5 085

dolnośląskie

243,5

172,2

201,5

1,6

216

4 720

kujawsko‑pomorskie

678,2

868,6

900,7

7,1

844

5 579

lubelskie

1 055,8

742,4

745,3

5,9

537

4 836

lubuskie

137,1

108,4

105,7

0,8

241

3 424

łódzkie

1 101,6

963,6

1 047,2

8,3

1 093

5 046

małopolskie

648,5

353,0

358,3

2,8

664

4 137

mazowieckie

2 051,0

2 772,9

2 737,8

21,7

1 452

5 104

opolskie

320,1

290,2

274,8

2,2

565

6 376

podkarpackie

579,9

271,9

230,0

1,8

400

4 143

podlaskie

1 339,3

1 969,4

2 365,8

18,8

2 195

5 255

pomorskie

345,5

286,2

358,3

2,8

489

4 932

śląskie

321,4

228,5

239,9

1,9

655

5 232

świętokrzyskie

446,7

366,1

246,4

2,0

508

3 979

warmińsko‑mazurskie

747,7

922,3

977,2

7,8

979

4 717

wielkopolskie

1 294,1

1 431,1

1 644,1

13,0

916

5 829

zachodniopomorskie

216,5

174,3

174,5

1,4

210

4 260

Źródło: GUS

Polecenie 1

Korzystając z danych w tabeli powyżej, porównaj produkcję mleka krowiego w trzech przodujących pod tym względem województwach – mazowieckim, podlaskim i wielkopolskim. Weź pod uwagę produkcję całkowitą, a także wydajność tej produkcji z 1 ha użytków rolnych oraz średni udój od jednej krowy.

Polecenie 2

Korzystając z tabeli 1. i 2. oraz mapy powyżej, scharakteryzuj chów bydła w swoim województwie.

Pogłowie bydła w województwach

Województwa

2002 r.

2010 r.

2014 r.

tysiące sztuk

sztuki na 100 ha użytków rolnych

P O L S K A

5532,7

5742,1

5 920,4

41

dolnośląskie

141,3

109,1

107,0

11

kujawsko‑pomorskie

415,4

465,5

503,8

47

lubelskie

439,2

387,0

362,7

26

lubuskie

73,2

69,8

79,7

18

łódzkie

450,2

453,7

464,4

48

małopolskie

287,3

196,6

169,5

31

mazowieckie

912,6

1058,0

1 146,1

61

opolskie

136,1

122,6

114,6

24

podkarpackie

199,7

113,8

94,9

17

podlaskie

688,4

878,9

947,9

88

pomorskie

201,2

195,3

201,3

27

śląskie

149,3

127,5

118,8

32

świętokrzyskie

203,7

181,1

159,1

33

warmińsko‑mazurskie

391,9

435,0

457,8

46

wielkopolskie

720,6

843,9

889,3

50

zachodniopomorskie

122,6

104,3

103,6

12

Źródło: GUS

ivUTYjxnsy_d5e313

2. Trzoda chlewna

Trzoda chlewna to hodowlana nazwa świni domowej, które to zwierzę pochodzi od dzika. Wyróżnia się tu maciory, zwane też lochami (dorosłe samice), knury (dorosłe samce rozpłodowe) i wieprze (dorosłe samce nierozpłodowe) oraz prosięta i warchlaki (osobniki młode). Większość zwierząt to młode tuczniki (świnie karmione intensywnie, przeznaczone do uboju) chowane dla popularnego mięsa – wieprzowiny.
Ponadto trzoda chlewna jest głównym dostarczycielem tłuszczu zwierzęcego w postaci słoniny i sadła. Cenne są też świńskie skóry wykorzystywane m.in. do produkcji butów czy toreb. Z świńskiego włosia, zwanego szczeciną, wyrabia się m.in. szczotki i pędzle.
Pogłowie trzody chlewnej w Polsce systematycznie spada. Jest to wynik m.in. malejącego zapotrzebowania na wieprzowinę – kiedyś zdecydowanie podstawowego mięsa dla Polaków. Obecnie coraz więcej jemy drobiu, który jest po prostu tańszy.

R1Ib7Qqs0RBn71
Źródło: ContentPlus, licencja: CC BY 3.0.

Dużą część polskiej produkcji zwierzęcej przeznacza się na rynki wschodnioeuropejskie, ale często jej dostawa jest blokowana przez te państwa (z różnych, niejasnych, często politycznych powodów). Wywołuje to straty u naszych rolników, którzy niejednokrotnie muszą ograniczać, a nawet likwidować hodowlę. To także przyczynia się do zmniejszenia pogłowia trzody chlewnej w Polsce.

RL9Ht5ARRy1NI1
Źródło: ContentPlus, licencja: CC BY 3.0.

Świnie domowe są zwierzętami „wszystkożernymi”, które szybko przybierają na wadze. Łatwo też się rozmnażają. Z tych powodów chów trzody chlewnej był u nas kiedyś bardzo rozpowszechniony. Każde, nawet najmniejsze gospodarstwo rolne właściwie miało przynajmniej jedną sztukę trzody chlewnej. Trzeba wiedzieć, że przed 1989 rokiem w Polsce występowały duże niedobory zaopatrzenia sklepów w mięso – przez kilka lat sprzedawano je nawet na kartki, czyli w ściśle określonych ilościach dla każdego mieszkańca. Rolnicy dosyć często urządzali świniobicia, by uzyskać mięso, nie tylko na własne potrzeby.

Dzisiaj w sklepach można kupić praktycznie każdy rodzaj mięsa w dowolnych ilościach, toteż domowe świniobicia, poza niektórymi regionami, należą już raczej do rzadkości. Trzymanie pojedynczych sztuk trzody jest niezbyt opłacalne. Coraz też mniej ludzi potrafi dokonać świniobicia we właściwy sposób.
Współczesny chów trzody chlewnej prowadzi się głównie w dużych gospodarstwach wysokotowarowych. Potwierdza to poniższa mapa Polski, która jest zbieżna z mapą towarowości produkcji rolnejivUTYjxnsy_d574e193mapą towarowości produkcji rolnej. Najbardziej intensywny chów świń ma miejsce w Wielkopolsce oraz na Kujawach, Pomorzu i Opolszczyźnie.

Rg0TkqGeJiXiM1
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 3

Korzystając z mapy powyżej i danych w tabeli, scharakteryzuj chów trzody chlewnej w swoim województwie.

Pogłowie trzody chlewnej w województwach

Województwa

2002 r.

2010 r.

2014 r.

tysiące sztuk

sztuki na 100 ha użytków rolnych

P O L S K A

18 628,9

15 244,4

11 186,0

77

dolnośląskie

556,0

300,7

162,9

17

kujawsko‑pomorskie

2 224,2

1 789,5

1 297,0

122

lubelskie

1354,9

997,0

568,5

41

lubuskie

287,7

164,1

154,9

35

łódzkie

1382,4

1 308,2

970,9

101

małopolskie

542,5

356,7

179,5

33

mazowieckie

1 992,1

1 438,0

941,3

50

opolskie

734,9

601,2

424,9

87

podkarpackie

388,4

296,3

178,4

31

podlaskie

922,3

552,8

335,8

31

pomorskie

1 042,8

845,1

734,5

100

śląskie

426,5

348,8

242,2

66

świętokrzyskie

483,9

381,9

228,9

47

warmińsko‑mazurskie

861,0

670,1

504,9

51

wielkopolskie

4 805,5

4 813,3

3 959,7

221

zachodniopomorskie

623,7

380,7

301,8

36

Źródło: GUS

Warto wiedzieć

Do niedawna Polska zaliczała się do ścisłej światowej czołówki w chowie trzody chlewnej, np. w 2002 roku zajmowaliśmy 7. miejsce. Jednak zmniejszające się pogłowie spowodowało spadek naszego kraju na 13. miejsce w 2013 r. Od lat zdecydowanym liderem są Chiny, na które przypada blisko połowa całego światowego pogłowia trzody chlewnej (475 mln z 977 mln sztuk).

ivUTYjxnsy_d574e193
ivUTYjxnsy_d5e404

3. Drób

Drób to różnego rodzaju ptactwo udomowione – przede wszystkim kury, kaczki, gęsiindyki, a ponadto strusie, bażanty, perliczki, przepiórki czy też gołębie. Ptaki te są w zasadzie jedynymi dostarczycielami jaj dla człowieka. Stale coraz bardziej rozpowszechnia się mięso drobiowe, zwłaszcza kurze, ze względu na niską cenę, dobry smak oraz łatwość i szybkość przyrządzenia.
Kaczki i gęsi dostarczają również pierzapuchu, z których wyrabia się m.in. poduszki, kołdry, śpiwory, kurtki. Wykorzystuje się też ptasie odchody na nawóz naturalny.

Ciekawostka

W dawniejszych czasach poranne pianie kogutów służyło mieszkańcom wsi jako budzik.

R1UZjZSlOaPMQ1

chowie drobiu w Polsce zdecydowanie dominują kury, które stanowią ponad 90% całego pogłowia. Blisko 40% z nich to kury nioski, czyli te hodowane w celu znoszenia jaj. Pozostała część to w zdecydowanej większości tzw. brojlery przeznaczane na mięso. Najmniej liczną grupą są koguty – dorosłe samce rozpłodowe.
Coraz większą popularność w Polsce zdobywa mięso z indyków. Jest ono bardziej wartościowe od kurzego i tylko nieco droższe. Natomiast mięso z kaczekgęsi wciąż nie zyskuje w Polsce uznania, głównie ze względu na wysokie ceny. Dlatego większość jego produkcji jest wysyłana na rynki europejskie. Także mięso kurze i indycze jest przez nas eksportowane za granicę w dużych ilościach. Polska zajmuje 3. miejsce w Europie w chowie gęsi i 5. w chowie indyków.

RNvJcdDkHcTDx1
Źródło: ContentPlus, licencja: CC BY 3.0.

Chów kur prowadzony jest głównie w wielkich fermach drobiu, a ponadto w małych gospodarstwach indywidualnych. Ptaki te, podobnie jak świnie, również są „wszystkożerne” i dzięki temu ich chów jest w miarę łatwy. Kury bardzo lubią ziarna zbóż, ale często na wsiach można spotkać, jak całymi dniami chodzą po przydomowych podwórkach, wydziobując drobne części roślin i zwierzęta (owady i inne bezkręgowce).

Kury chowa się w całej Polsce. Mapa poniżej, przedstawiająca rozmieszczenie ich chowu w kraju, wykazuje pewne podobieństwo do mapy gęstości zaludnieniaivUTYjxnsy_d574e239mapy gęstości zaludnienia . Jest też częściowo odbiciem mapy stopnia urbanizacjiivUTYjxnsy_d574e245mapy stopnia urbanizacji . Wynika stąd ogólny wniosek – najwięcej kur chowa się na południu i w centrum Polski, gdzie występuje największe zagęszczenie ludności wiejskiej.

RVyO9JrIIUNi01
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4

Korzystając z mapy powyżej i danych w tabeli 4., scharakteryzuj chów kur w swoim województwie. Odpowiedz, czy jest on nastawiony bardziej na produkcję mięsa czy na produkcję jaj w porównaniu z danymi dla całego kraju.

Polecenie 5

Przeanalizuj dane z tabeli 4. i ustal, które województwa specjalizują się w chowie określonych gatunków drobiu. Jaka jest sytuacja w twoim województwie?

Pogłowie drobiu w województwach w 2014 r.

Województwa

Drób

Drób kurzy

Indyki

Gęsi

Kaczki i inne ptaki

ogółem

ogółem

kury nioski

sztuki

P O L S K A

133 086 570

120 974 685

45 712 222

8 259 695

1 209 186

2 643 004

dolnośląskie

5 491 132

5 017 665

2 906 946

374 338

5 361

93 767

kujawsko‑pomorskie

7 677 425

7 338 765

2 117 229

146 441

86 688

105 531

lubelskie

4 977 496

4 042 470

1 329 360

564 474

72 267

298 284

lubuskie

4 535 682

3 243 598

1 164 612

1 109 932

68 427

113 725

łódzkie

10 117 798

9 501 913

2 560 938

86 689

198 319

330 877

małopolskie

5 403 110

5 196 697

3 116 219

91 645

13 729

101 038

mazowieckie

24 204 265

23 268 198

9 078 951

572 477

88 418

275 172

opolskie

2 531 079

2 464 047

692 101

34 083

4 045

28 904

podkarpackie

4 184 539

3 940 238

1 816 842

44 161

19 107

181 032

podlaskie

5 653 250

5 081 220

953 606

435 402

125 275

11 353

pomorskie

5 825 556

5 669 696

1 581 377

71 738

17 759

66 363

śląskie

8 107 219

7 890 577

3 158 115

110 534

4 651

101 457

świętokrzyskie

5 266 817

5 021 603

1 363 570

17 171

43 784

184 260

warmińsko‑mazurskie

6 255 244

2 873 672

1 008 860

3 180 674

175 554

25 344

wielkopolskie

26 743 674

24 375 935

11 591 813

1 389 405

283 420

694 914

zachodniopomorskie

6 112 285

6 048 392

1 271 686

30 529

2 381

30 982

Źródło: GUS

ivUTYjxnsy_d574e239
ivUTYjxnsy_d574e245
ivUTYjxnsy_d5e509

4. Inne zwierzęta hodowlane w Polsce

Spośród innych zwierząt hodowlanych w Polsce dawniej najbardziej liczne były owce. Uzyskuje się z nich mleko, wełnę, skóry, a także wartościowe mięso – baraninę (mięso z dorosłego osobnika) czy jagnięcinę (mięso z młodego osobnika). Owce wypasane były głównie na górskich pastwiskach. Jednak chów ten załamał się ze względu na małą opłacalność. Ceny ww. produktów owczych są znacznie wyższe niż np. mleka krowiego czy mięsa wieprzowego. Poza tym w Polsce nie ma tradycji jedzenia baraniny.

Podobnie jest w przypadku chowu kóz. Z ich mleka wytwarza się m.in. smakowite kozie sery, które jednak są kilkakrotnie droższe od serów z mleka krowiego.

Niektóre gatunki kóz i niemal wszystkie gatunki owiec pokryte są sierścią, którą co pewien czas trzeba strzyc i dzięki temu uzyskuje się cenną wełnę do wytwarzania wysokiej jakości wyrobów włókienniczych.

Pogłowie owiec w województwach

Województwa

2002 r.

2010 r.

2014 r.

tysiące sztuk

sztuki na 1000 ha użytków rolnych

P O L S K A

345,3

261,1

222,8

15

dolnośląskie

14,6

13,0

11,4

12

kujawsko‑pomorskie

30,6

14,1

8,3

8

lubelskie

27,1

17,1

11,4

8

lubuskie

4,2

4,1

5,4

12

łódzkie

24,8

15,0

11,4

12

małopolskie

83,8

66,3

65,8

122

mazowieckie

13,6

9,3

4,9

3

opolskie

3,4

3,0

2,5

5

podkarpackie

15,1

19,0

16,9

29

podlaskie

22,1

22,1

18,2

17

pomorskie

14,0

17,2

14,6

20

śląskie

22,5

13,0

11,8

32

świętokrzyskie

4,5

4,2

4,7

10

warmińsko‑mazurskie

9,7

10,8

10,3

10

wielkopolskie

46,8

25,2

20,3

11

zachodniopomorskie

8,5

7,7

4,9

6

Źródło: GUS

Polecenie 6

Korzystając z danych w tabeli 5. i mapy poniżej, scharakteryzuj chów owiec w Polsce oraz w swoim województwie.

R1Au5M9p9h40d1
Źródło: Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, licencja: CC BY 3.0.

Duże znaczenie hodowlane w rolnictwie dawniej miały też konie. Wykorzystywane były głównie jako siła pociągowa i środek transportu. Z koni uzyskuje się także mięso, które jednak w Polsce prawie w ogóle nie jest spożywane (konina jest popularna m.in. we Włoszech i Francji). Mimo to nasza hodowla koni ma swoją uznaną międzynarodową renomę. To dlatego, że zwierzęta te wykorzystuje się obecnie przede wszystkim do celów rekreacyjnych i sportowych. Szlachetne konie arabskie z dużych stadnin w Janowie Podlaskim, Michałowie (Świętokrzyskie) czy Mosznej (Opolszczyzna) są obiektem zainteresowania hodowców z całego świata.

ReLJcrFKQb3ho1
Młode konie hodowane w stadninie w Jaroszówce na Dolnym Śląsku

W Polsce od dawna chowa się też zwierzęta futerkowe – króliki, lisy, norki, jenoty, szynszyle, gronostaje, nutrie, wydry, sobole, fretki, tchórzofretki i in. Jak wskazuje nazwa, dostarczają one głównie futer i skór, a rzadziej mięsa (wyjątkiem są króliki chowane przede wszystkim dla mięsa).

Pszczelarstwo zajmuje się wytwarzaniem różnych rodzajów miodu, a także wosku i innych produktów pszczelich. Pszczoły mieszkają w ulach, które są zgrupowane w pasieki.
Natomiast jedwabnictwo polega nie tyle na hodowli, ile na uprawie drzew i krzewów morwy. Na jej liściach motyle – jedwabniki morwowe – wytwarzają kokony, z których po dalszej obróbce można wyprodukować jedwab naturalny.

Hodowla i chów ww. zwierząt nie są skoncentrowane i występują w różnych obszarach Polski.

Do szeroko rozumianej działalności rolniczej zalicza się również hodowla ryb. Dostarcza ona wartościowego mięsa, które zawiera m.in. cenne dla zdrowia człowieka kwasy tłuszczowe omega‑3. Najbardziej znaną hodowlaną rybą słodkowodną jest karp, który corocznie trafia na nasze wigilijne stoły. W stawach hodowlanych trzyma się też m.in. pstrągi, szczupaki, sumy, sandacze, amury, tołpygi. Jednakże większość ryb dostępnych w naszych sklepach pozyskiwana jest z morza w ramach rybołówstwa. Wysokość tych połowów ustala Unia Europejska, co ma na celu ochronę rynków zbytu poszczególnych państw członkowskich oraz zapobieżenie drastycznemu zmniejszeniu liczebności ryb w morzu. Dla Polski najbardziej odczuwalne było ograniczenie połowów ryb dorszowatych – patrz tabela.

Połowy ryb morskich i słodkowodnych w Polsce

Rodzaje ryb

2000 r.

2005 r.

2010 r.

2011 r.

2012 r.

2013 r.

tysiące ton

Ryby ogółem

238,8

190,4

219,2

225,9

228,5

245,8

Ryby morskie

200,1

136,3

170,8

179,9

179,7

195,0

w tym:

dorszowate

58,3

15,0

16,5

16,9

19,3

19,6

śledzie

24,5

22,9

24,7

29,9

27,1

23,6

szproty

84,3

74,4

58,8

56,5

63,1

81,0

Ryby słodkowodne

38,7

54,1

48,4

46,0

48,8

50,8

Źródło: GUS

Polecenie 7

Czy w twojej okolicy chowa/hoduje się jakieś inne zwierzęta użytkowe poza bydłem, trzodą chlewną i drobiem? Spróbuj wymienić z pamięci konkretne przykłady. A jeśli ci się to nie uda, to poszukaj w terenie, w Internecie lub w innych źródłach odpowiednich informacji na ten temat.

Polecenie 8

Wyjaśnij, jakie są zależności i powiązania między chowem/hodowlą zwierząt a uprawą roślin w Polsce – na konkretnych przykładach wskaż, co rośliny dają zwierzętom i co zwierzęta dają roślinom.

ivUTYjxnsy_d5e593

Podsumowanie

  • Trzy podstawowe grupy zwierząt hodowlanych w Polsce to bydło, trzoda chlewna i drób.

  • Bydło chowane/hodowane jest głównie na łąkach i pastwiskach Podlasia oraz północnego Mazowsza, a także w wysokotowarowych gospodarstwach rolnych w Wielkopolsce.

  • Trzodę chlewną trzyma się dziś niemal wyłącznie w dużych gospodarstwach wysokotowarowych, których najwięcej jest w Wielkopolsce, na Kujawach i Opolszczyźnie.

  • Chów drobiu jest rozpowszechniony w całym kraju, a najbardziej rozwinięty na południu i w centrum, gdzie mieszka dużo ludności wiejskiej.

  • Spośród drobiu w Polsce zdecydowanie najwięcej chowa się kur.

  • Zwierzęta hodowlane dostarczają przede wszystkim mięsa, a ponadto mleka, jaj, tłuszczu, skór, futer, pierza, kości.

  • W Polsce najwięcej produkuje się mięsa drobiowego, choć jeszcze kilka lat temu prym wiodła wieprzowina.

  • Hodowla owiec, kóz i koni ma u nas mniejsze znaczenie. W Polsce do celów użytkowych hoduje się też zwierzęta futerkowe, pszczoły i jedwabniki.

  • Działem gospodarki pokrewnym rolnictwu jest rybołówstwo, które obejmuje również hodowlę ryb.

Praca domowa
Polecenie 9.1

Uzupełnij tabelę.

Chów/hodowla zwierząt użytkowych w Polsce

Zwierzęta hodowlane

Warunki chowu/hodowli

Główne obszary chowu/hodowli w Polsce

Cel chowu/hodowli

Bydło

Trzoda chlewna

Drób

Owce

Konie

Ryby

Polecenie 9.2

Podaj przykłady zwierząt hodowanych w twoich okolicach w ramach działalności rolniczej. Postaraj się, aby tych przykładów było jak najwięcej. Następnie napisz w zeszycie charakterystykę chowu/hodowli zwierząt użytkowych w twoim regionie.

ivUTYjxnsy_d5e677

Słowniczek

chów
chów

trzymanie zwierząt na terenie (w pomieszczeniu) zamkniętym i czerpanie korzyści z dóbr od nich uzyskiwanych

hodowla
hodowla

zapewnienie zwierzętom na terenie (w pomieszczeniu) zamkniętym możliwości rozmnażania się i rozwoju od postaci zarodkowej do dorosłego osobnika

pogłowie
pogłowie

ogólna liczba zwierząt jednego gatunku, które występują na określonym obszarze; w rolnictwie istotna jest też liczba zwierząt przypadająca na 100 hektarów użytków rolnych, która informuje o zagęszczeniu zwierząt i intensywności wykorzystania rolniczej przestrzeni produkcyjnej

ivUTYjxnsy_d5e754

Zadania

Ćwiczenie 1
Rc0oX1Qdd2pUm1
Zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
RlgpKQxe9Dw8r1
Zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
R1W7wdQ9Nv3VN1
Zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4
RVSEqFgH8qS0G1
Zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
R10tuGNCoLQVz1
Zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6
RKwn6J48gHuvH1
Zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7
R15Ov22WZj6EZ1
Zadanie interaktywne
Źródło: Robert Wers, licencja: CC BY 3.0.